-
przecinek – słowo – przecinek19.05.201119.05.2011Szanowni Państwo,
czy dopuszczalne są sytuacje, w których przecinek bezpośrednio poprzedza pojedyncze wyrazy i jednocześnie bezpośrednio następuje po nich? Przykłady konstrukcji, która sprawia mi kłopot:
Choćby na dworze był sztorm, tu, w moich czterech ścianach, nigdy go nie słychać.
Ponieważ list miał być długi, Piotruś, pisząc, jakby tracił zapał.
Serdecznie dziękuję za odpowiedź. -
repatriacja?13.12.200613.12.2006W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
-
Ruchomość zaimka zwrotnego się15.01.201915.01.2019Szanowni Państwo,
jak bardzo „rozbiegane” może być się w zdaniu? Zazwyczaj powinno stać przy czasowniku, za lub przed, ale są przypadki, w których nie da się oddzielić tego zaimka od jego czasownika. Czy mogę prosić o przykłady sytuacji (lub teorii), w których jest to dozwolone (i jak daleko od czasownika), a w których nie?
-
Sady30.10.201930.10.2019Opisując wygląd swojej koleżanki, moja mama określiła ją słowem sada. Nigdy nie spotkałem się z takim słowem, więc poprosiłem o wyjaśnienie. Sady to według niej ktoś o ciemnej karnacji. Dodała, że często słyszy takie określenie, jednak znajomi, których o to zapytałem, go nie znają. Czy taki przymiotnik rzeczywiście funkcjonuje? Czy może jest to regionalny synonim słowa śniady albo smagły? Te słowa są zbliżone w brzmieniu i znaczeniu.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
sobie
29.03.202329.03.2023płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...
Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,
Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).
A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...
Z poważaniem
-
Agnieszko, czy mogłaby pani…?6.06.20146.06.2014„Agnieszko, czy mogłaby pani otworzyć okno?” – podobne zdania pamiętam z lekcji francuskiego (tak zwracała się do nas nauczycielka), spotykam w starszej literaturze, czasem też słyszę, jednak bardzo rzadko. Jestem ciekaw, czy był okres, kiedy taki sposób zwracania się do osób o niższej randze pragmatycznej (zamiast „Pani Agnieszko, czy mogłaby pani…”) uchodził za naturalny. Jak można go ocenić dziś?
-
będę robiła czy będę robić?24.02.200324.02.2003Nigdy nie wiem, czy mam powiedzieć: będę robiła czy będę robić. Która z tych form jest prawidłowa? Proszę o rozwianie moich wątpliwości. Dziękuję.
-
czarnosecinny27.10.200527.10.2005Co to znaczy, że coś jest czarnosecinne? Często słyszę ostatnio to słowo, ale nigdzie nie mogę znaleźć jego znaczenia.
Z góry dziękuję i pozdrawiam. -
Derywat na -iana od słowa szarada23.05.201623.05.2016Szanowna Redakcjo,
przedmioty, m.in. kolekcjonerskie, dotyczące życia i twórczości Mikołaja Kopernika to kopernikana, różne dokumenty, książki związane z Warszawą i interesujące kolekcjonerów to varsaviana. A jak analogicznie będą nazywały się wszystkie rzeczy związane z szaradziarstwem (stare wydania krzyżówek, pamiątki z turniejów szaradziarskich, rzeczy związane z działalnością klubów szaradziarskich itp.)? Szaradziana? Szaradziarsiana??? A może jeszcze inaczej?
Proszę o odpowiedź.
-
hadziajstwo21.10.200921.10.2009Witam
co dokładnie oznacza słowo chadziajstwo? Ja spotkałem się z [jego] użyciem w momencie określenia rzeczy, która utrudnia coś, czy jest „kiepska”. Jest to poprawne słowo? Jakie jest jego pochodzenie?
Pozdrawiam